Digitaal toetsen is de toekomst! #OWD2016

Didi Joppe heeft themalijn Digitaal Toetsen gevolgd tijdens Dé Onderwijsdagen 2016.
Dit is haar eerste inleidende blogpost over digitaal toetsen.

Het inzetten van ict in het onderwijs krijgt steeds meer vorm bijvoorbeeld omdat docenten een online quiz inzetten tijdens een hoorcollege, in een training een digitaal prikbord gebruiken of korte kennisclips opnemen die de student ‘any place and any time’ kan zien. Maar hoe zit het met toetsing?

Wat is digitaal toetsen?

Digitaal toetsen betekent niets meer dan het inzetten ‘van ict in het proces van toetsen en beoordelen’ (SURFnet, 2016a). Te denken valt aan het maken van een toets bestaande uit multiple choice vragen een de student op een laptop maakt op de opleiding. Een stap verder is iSPOT, een project van de Open Universiteit waar psychologiestudenten tijds- en plaatsonafhankelijke (peer)feedback en beoordelingen krijgen op per webcam opgenomen gespreksvaardigheden (SURFnet, 2016a).

Vormen

Digitaal toetsen kan op verschillende manieren georganiseerd. Van grootschalige toetsen op de instelling zelf met een laptop van de school zoalsdat  gebeurt op de Technische Universiteit Delft [zie] tot zelfs het buiten de school toetsen met de eigen laptop op een tijdstip die de student het beste uitkomt. Deze vorm heet remote proctoring. De identiteit van de student wordt via de webcam gecontroleerd door het tonen van een ID kaart of biometrische authenticatie (Educause, 2016). Deze vorm wordt incidenteel ingezet in Nederland.

Daarnaast valt ook te kijken hoe de toets vorm krijgt, een digitale toets bestaande uit multiple choice vragen bijvoorbeeld is relatief makkelijk af te nemen en na te kijken. Het geven van een schrijfopdracht en deze digitaal inleveren is ook mogelijk. Er bestaat software die de digitaal aangeleverde tekst nakijkt en voorziet van annotaties, correcties en checkt op spelfouten en plagiaat. De docent kan desgewenst handmatig digitaal feedback geven. Zie dit voorbeeld van het Rodenborch college.

Wat betekent dit voor de student?

Van oudsher maken studenten summatieve toetsen die leiden tot een beoordeling, meestal uitgedrukt in een cijfer. De bedoeling van zo’n toets is selecteren, kwalificeren of een prognose te maken (Toetswijzer, 2013). Voor studenten leidt dit tot gedrag dat is gericht op het behalen van een toets (“moet ik dit leren voor de toets?“) naast het feit dat summatieve toetsen stress met zich mee brengt. Een omslag is gaande naar formatief toetsen, waar de focus ligt student en docent te informeren in welke mate de student de leerstof beheerst. Op basis hiervan wordt bekeken welke leerstof de student vervolgens krijgt aangeboden (Toetswijzer, 2013) en hiermee verandert een toetsmoment in een leermoment. Door de feedback krijgt de student ook meer zicht op zijn eigen leren en ontwikkeling (SURFnet, 2016b). Juist hier ligt een koppeling met digitaal toetsen. Als de student elke week een digitale formatieve toets maakt, krijg hij direct inzicht in zijn leerproces. Leerstof die hij goed beheerst kan hij verder verdiepen en leerstof die hij nog niet (voldoende) beheerst kan opnieuw bestudeerd worden. Daarnaast kan de student deze toetsen tijds- en plaatsonafhankelijk maken zodat een meer individueel leerpad ontstaat (SURFnet, 2016b). Een voorbeeld hiervan is het project van de VUmc voor de opleiding Radiodiagnostisch Laborant, waar studenten formatieve toetsen maken voorzien van game-elementen.

Wat betekent dit voor de docent?

Door digitale formatieve toetsen in te zetten, krijgt de docent meer inzicht in het leerproces van de student. Bovendien krijgt de docent (meer) feedback welke lesstof voor studenten moeilijkheden oplevert en kan op basis hiervan de lesstof aanpassen. Overstappen naar digitaal toetsen betekent een omslag maken in het denken over het maken van toetsen (van summatief naar formatief). Daarnaast zal het lesmateriaal gedigitaliseerd moeten worden met een focus op integratie van oefenen en toetsing (SURFnet, 2016b). Dit stelt ook eisen aan de ict-vaardigheden van docenten in combinatie met kennis en vaardigheden die horen bij het eigen vakgebied, zoals uitgewerkt in het TPaCK model. Volgens onderzoek uitgevoerd door de Universiteit van Utrecht moet de organisatie echter zich niet specifiek richten op het verwerven van ict-vaardigheden bij docenten maar het mogelijk maken dat docenten via co-creatie zich richten op onderwijsontwikkeling met ict (SURF, 2015).

Wat betekent dit voor de organisatie?

De uitdaging voor een organisatie ligt in het opstellen van een digitaal toetsbeleid, al dan niet geïntegreerd in het toetsbeleid of als apart onderdeel hiervan. Hiervoor is een onderwijsvisie nodig (waarom wil je digitaal toetsen) en gebaseerd hierop onderwijsbeleid (bijvoorbeeld welke wet-en regelgeving zijn van invloed op het digitaaltoetsbeleid?). SURFnet heeft een handreiking geschreven voor het opstellen van digitaal toetsbeleid.

Zelf aan de slag?

Als je zelf aan de slag wilt met digitaal toetsen dan zijn een aantal sites en documenten interessant om te lezen. Allereerst heeft SURFnet een speciale site over digitaal toetsen waar ook links op staan naar documenten. In het Trendrapport 2016 ] van SURF vind je een overzicht welke trends een rol (gaan) spelen in het onderwijs. Trends op de korte en middellange termijn zijn ook beschreven in het Innovating Pedagogy Report van de Open University.

In een volgende blog gaat Didi verkennen op welke wijze digitaal toetsen bij Zuyd wordt ingezet.

Referentielijst

• Educause (2016). 7 Things you should know about remote proctoring.
• Open universiteit (2016, 10 oktober). Blog: gespreksvaardigheden oefenen op de bank [blogpost].
• SURF (2015). Van docentprofessionalisering naar onderwijsontwikkeling. Inventarisatie van de status quo van ict-docentprofessionalisering.
• SURFnet (2016a). Handreiking beleid voor digitaal toetsen. Handvatten voor het schrijven van digitaal toetsbeleid.
• SURFnet (2016b). Trendrapport 2016. Hoe technologische trends onderwijs op maat mogelijk maken.
• Toetswijzer (2013). Leren van toetsen.

Meer weten over digitaal toetsen? Lees hier verder