Five Stage Model – voorbeelden

In dit blogbericht heb je kennis gemaakt met het Five Stage Model van Gilly Salmon. Hoe krijgt dit model vorm in een module? Hoe bouw je deze stappen in? Hoe zorg je ervoor dat studenten langzaam en gestructureerd wennen aan online leren? In dit bericht staan per stap diverse voorbeelden uitgewerkt. Zorg ervoor dat de opdracht helder is omschreven en uit één taak bestaat. Let op: de voorbeelden staan in volgorde van moeilijkheid, eenvoudige opdrachten in stap 1, om langzaam op te bouwen naar zelfstandig online samenwerken en kennis delen (stap 5).

N.B.: opmerkingen tussen vierkante haakjes […] neem je niet op in de tekst maar dienen hier ter verduidelijking.

Stap 1: Access and Motivation

In deze stap staat centraal de toegang tot de online leeromgeving (zoals ontvangen inloggegevens) en het stimuleren van de student om de digitale leeromgeving te gaan verkennen.

Voorbeeld 1: log in op de digitale leeromgeving, zoals Moodle, en zoek de module waarvoor je bent ingeschreven. Kijk hierin rond en zoek antwoord op de vragen ‘Wat ga je de eerste week doen?’, ‘Welke literatuur moet je aanschaffen’, ‘Op welke wijze wordt de module getoetst?’. [N.B. deze korte opdracht kun je opnemen in de welkomstbrief of e-mail die een student krijgt als hij zich ingeschreven heeft in een module].

Stap 2: Online socialisation

In deze stap leggen studenten die een module volgen, contact via een forum. Het is een voortzetting van offline contact. Je focust in deze stap alleen op persoonlijk contact maken. Als docent start je een gesprek door het stellen van een vraag.

Voorbeeld: Ga naar het forum X van de module waarvoor je bent ingeschreven. Hier staat een bericht met een vraag. Beantwoord de vraag door het maken van een reactie (gebruik de knop Y). Lees een paar reacties van andere studenten. [Stel vragen zoals: ‘Wat zou je doen met 100.000 pingpongballen?’, ‘Wat zou je in deze module absoluut willen leren?’ of ‘Vertel kort iets over de laatste film of documentaire die je hebt gezien en wat je daar zo goed/spannend/interessant aan vond’.

Stap 3: Information exchange

In deze stap wen je de student eraan om online informatie te gaan delen. Dit zijn nog kleine stappen zoals het delen van een interessante documentaire, artikel of nieuwsbericht dus nog geen documenten die een student zelf heeft gemaakt.

Voorbeeld: in deze opdracht leer je om een bron te zoeken en te delen via de discussieruimte. Ook reageer je op bijdragen van anderen. Wat ga je doen?

a. Zoek online een interessante documentaire, artikel, nieuwsbericht of dergelijke over onderwerp X [het onderwerp van de module]. Plaats een link naar de gevonden documentaire, artikel en dergelijke op het forum Y. Geef in je bericht antwoord op de volgende vragen:

• Leg kort uit waarom jij dit interessant vindt en waarom je denkt dat het voor anderen ook interessant is.
• Stel een kritische vraag of opmerking over het onderwerp.

b. Lees en/of bekijk een paar bijdragen van anderen. Reageer op enkele bijdragen van anderen.

Stap 4: Knowledge construction

Vanaf deze stap kun je meer gericht opdrachten geven aan studenten om online samen te werken. Het gaat hierbij om kennis delen en construeren. Als docent ben je nog steeds online aanwezig en bied je structuur (bijvoorbeeld door aanwijzingen te geven hoe online samen te werken), maar laat tegelijkertijd ook ruimte aan de studenten om een eigen weg te zoeken.

Voorbeeld: in deze opdracht maakt elke subgroep [docent heeft tutorgroep in drie subgroepen verdeeld] een Padlet aan. Hierop zetten jullie kernwoorden en begrippen uit de hoorcollege’s X en Y. Vervolgens zoekt elk lid een stuk theorie op die bij één of meerdere kernwoorden horen. Verbind hierna gezamenlijk de gevonden theorieën, kernwoorden en begrippen met elkaar en maak hiervan een samenvatting van maximaal één A4.

Stap 5: Development

Als de voorgaande stappen in rustig tempo zijn opgebouwd, dan leidt dit ertoe dat studenten in deze fase zelf verantwoordelijkheid kunnen nemen voor hun online leren. Ze starten zelf discussies op een forum, wisselen eigen werk uit en voorzien elkaar van peerfeedback en dergelijke. Studenten werken online samen aan complexe problemen waarbij vaardigheden zoals kritisch denken, beoordelen en evalueren worden toegepast.

Let op!

Het aanleren van online leren is een proces dat tijd vergt. Dat lukt niet in één module die 10 weken duurt. Beter is om deze stappen in te bouwen in een heel studiejaar zodat studenten aan het einde van een studiejaar in stap 5 zijn. Het beste is om direct in het propedeusejaar hiermee te starten.

Wil je studenten begeleiden in het online leren, dan moet je zelf ook zichtbaar zijn. Log minimaal één keer per week in op het forum en reageer op een aantal berichten. Is er nog weinig activiteit op het forum of neemt deelname geleidelijk af? Blijf ook dan zichtbaar en motiveer studenten om deel te nemen. Een reminder via een mail is dan een goede optie of bespreek dit tijdens een face-to-face bijeenkomst.

Meer lezen?

• In het boek van Gilly Salmon vind je naast uitleg ook veel tips hoe je het Five Stage Model praktisch kunt uitwerken. Gilly Salmon: E-tivities. The key to active online learning. ISBN: 9780415881760