Creativiteits technieken

Voorbeelden creativiteitstechnieken

Er zijn vele creativiteitstechnieken. Zoek naar een techniek die goed bij je past. Door veel te oefenen gaat het een deel uitmaken van je eigen gereedschapskist.

Brainstormen

Brainstormen is erg gangbaar. Het staat vaak synoniem voor in het wilde weg ideeën spuien. Maar brainstormen is meer dan dat: het is juist de kunst om na het spuien, de ideeën te ordenen. Het proces verloopt als volgt: Na de probleemanalyse wordt de deelnemers gevraagd zo veel mogelijk ideeën en suggesties op geeltjes te schrijven. Alle ideeën en suggesties zijn goed en er wordt niets op voorhand verworpen. Na een afgesproken tijdsduur worden alle geeltjes verzameld en worden ze een voor een besproken. Groepeer alle ideeën en suggesties die bij elkaar lijken te horen. Soms komen er in dat stadium nog meer ideeën aan het licht. Neem die ook nog mee. Langzamerhand ontstaan dan clusters van oplossingen. De ideeën die het vaakst genoemd zijn, zijn niet per se het best, maar maken eerder deel uit van de meest voor de hand liggende oplossing. Discussieer met de groep over de ontstane verzamelingen ideeën en beslis welke voorstellen verder gebruikt gaan worden. Padlet is een digitale tool die hiervoor goed ingezet kan worden.

Mind Mapping

De techniek ‘mind mapping’ is bedacht door Tony Buzan. Het belangrijkste aspect ervan is dat je niet bovenaan een vel papier begint met een idee op te schrijven, maar een idee er om te beginnen midden op plaatst. Vanuit dat idee trek je lijnen naar ideeën die vervolgens opkomen. Ieder idee wordt voorzien van steekwoorden die aangeven welke aspecten met het idee te maken hebben. Zo ontstaat een eindeloze reeks ideeën, die onderling op allerlei manieren aan elkaar verbonden kunnen zijn. Deze methode is goed bruikbaar voor het opstellen van uitgebreide rapporten of het bepalen van strategieën. Voor mindmapping zijn ook digitale tools beschikbaar, zie digitaledidactiek.zuyd.nl.

Fast Forward

Stel voor dat het 2025 is, of een ander toekomstig jaar (liefst 3-5 jaar vanaf nu). Jouw organisatie is zeer succesvol geweest in de afgelopen jaren en is bijvoorbeeld verdubbeld in omzet of de nummer 1 geworden in …
Gebruik post-its om de volgende vragen snel te beantwoorden (max. 3 post-its per deelnemer per vraag met 1 antwoord per post-it):

  • Wat waren de succesfactoren om dit te bereiken?
  • Wie was je doelgroep/waren de doelgroepen?
  • Welke producten hebben we aangeboden?
  • Wat was de essentie van onze communicatie?
  • Welke kanalen hebben we gebruikt?
  • Waar ben je echt trots op als je terugkijkt?
  • Wat zijn de belangrijkste valkuilen die we hebben overwonnen?

Deze (of vergelijkbare vragen) kunnen gebruikt worden om snel een idee te krijgen van de belangrijkste versnellers en ‘blockers’ van groei en succes. Binnen 15 minuten heb je interessante input voor verdere discussie. Gebruik een ‘brown paper’ met de vragen (of liever met de kernwoorden van de vraag – ‘succesfactoren’, ‘doelgroepen’ etc.) al genoteerd. Je kunt het dan direct volplakken met de post-its en heb 1 groot overzicht van alle input. Je zult er versteld van staan hoeveel je kunt bereiken in 15 minuten.

Heads-on

Bij de techniek van de ‘Six Heads-on’ zijn er 6 hoeden van verschillende kleuren die symbool staan voor een aspect van een probleem.

  • De witte hoed staat voor informatie die beschikbaar is of die verkregen kan worden. Met de witte hoed komt een team erachter of het over alle benodigde informatie beschikt.
  • De rode hoed staat voor emoties en intuïtie. Deelnemers krijgen de gelegenheid om te uit te spreken wat ze gevoelsmatig van een bepaalde kwestie vinden. “Ik heb het gevoel dat…”, “Ik twijfel of….”
  • De gele hoed staat symbool voor voordelen en haalbaarheid. Met de gele hoed wordt de positieve kant van het probleem of vraagstuk belicht.
  • De zwarte hoed is voor het benoemen van risico’s en problemen. Met de zwarte hoed wordt de zaak kritisch bekeken.
  • De groene hoed geeft ruimte voor alternatieven en andere ideeën. De vraag die voorligt is: ‘Zijn er alternatieven?’ ‘Kunnen we het op een andere manier aanpakken?’
  • Met de blauwe hoed wordt de organisatie van het proces in de hand gehouden. Wat is de agenda? Welke hoed komt als eerste aan bod, welke als laatste?
  • Steeds wordt een andere hoed genomen om een probleem of een vraagstuk te bediscussiëren. Dit zorgt ervoor dat de discussie niet alle kanten op waait, maar toch vanuit alle gezichtspunten wordt bekeken.

 

Let bij creativiteitsessies op dat ideeënbedenkers niet hun ideeën direct moeten verdedigen. Dan stokt het proces. De kunst is het oordeel zo lang mogelijk uit te stellen.

Lees meer

Byttebier, I. (2002). Creativiteit hoe?zo!: Inzicht, inspiratie en toepassingen voor het optimaal benutten van uw eigen creativiteit en die van uw organisatie. Tielt: Lannoo.

 

 

 

Afbeelding van Jan Middendorp uit boek Creativiteit Hoe?Zo!

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.