Impressie SURF Onderwijsdagen | Judith van Hooijdonk

De kenniskringleden TOL hebben de SURF Onderwijsdagen 2017 bezocht. SURF heeft zelf inmiddels een mooie overzichtspagina met een terugblik op deze 2 dagen. Daarop vind je naast hoogtepunten, publicaties, ook links naar blogs. In dit blog de impressies en inzichten van Judith van Hooijdonk.

Het thema van deze onderwijsdagen was Zet onderwijs in beweging! Technologie in onderwijs is nog steeds weinig zichtbaar. Het wordt eens tijd voor een echte transformatie, zo werd gesteld. Eens! Om in beweging te komen moet je eerst versnellen. En uiteraard versnelt iedereen in zijn eigen tempo.

De kracht van delen

De Onderwijsdagen begon met een pre-conferentie over open leermaterialen. Tijdens de OWD hoorde ik van een boegbeeldproject hbo Verpleegkunde waar Zuyd aan deelneemt. Tof om te horen dat ook onze collega’s in deze community participeren waar men leermateriaal ontwikkelt en ontsluit en beschikbaar stelt onder een open licentie.

Martin Weller duidde in zijn keynote ‘Navigating the Open Education Landscape’ (mooie slides) de uitdagingen en kansen van deze open benadering voor het onderwijs. Dat zijn er vele (zie afbeelding). Welke zijn voor Zuyd relevant? Zuyd Bibliotheek zet inmiddels al stappen rondom Open Access publiceren. Ik zou Open Educational Resources (open leermaterialen) een kans willen geven binnen Zuyd. Jammer genoeg blijven er hardnekkige weerstanden zoals ‘het not-invented here syndrome’. Tijdens de pre-conferentie hoorde ik vaak dat docenten geen materiaal van anderen willen (her)gebruiken omdat ze twijfelen aan kwaliteit. Maar docenten gebruiken toch al jaren (hand)boeken van anderen? Omdat het gedrukt is, heeft het een kwaliteitsstempel? Zo eenvoudig is het toch niet? Dat het zoeken naar open leermaterialen veel tijd kost, is waar. Los je dat op door allerlei repository te bouwen? Ik vraag het me af. Volgens mij is bewustwording (rondom auteursrechtrechten), waardering voor docenten die hier mee wel aan de slag gaan (delen van goede voorbeelden) en scholing (een docent is een professional met content curation vaardigheden) een duurzamere oplossing. Repositories kunnen alleen goed door informatieprofessionals worden opgezet en onderhouden (metadateren is een vak!), dat lukt niet (hoe goed bedoeld ook) door vakcommunities (docenten hebben daar geen tijd voor). Daarnaast zou ik open pedagogy een kans willen geven en informeel leren meer een plek gunnen in ons onderwijs.

Mooi om te horen dat er een kwartiermaker is aangesteld om open onderwijs te versnellen.

Tijdens deze pre-conferentie werd de website beleidopenleermaterialen.surf.nl gelanceerd. Een stappenplan om beleid te maken voor het delen en (her)gebruiken van open leermaterialen. Echt mooi dat al het materiaal dat de SIG Open Education in de loop der jaren heeft verzameld en hun ervaringen uit het hoger onderwijs nu bijeen zijn gebracht in deze website. Top!

• Terugblik preconferentie Open leermaterialen

Waardeer docenten

Wil je echt stappen zetten in het digitaliseren (of het blended) maken van je onderwijs dan is enige versnelling gewenst. De vooroplopers zijn er mee aan de slag. Het wordt tijd dat ook de early en late majority gaan aanhaken. Dat betekent dat er meer gestuurd moet worden. De vrijblijvendheid moet er af. Bij Zuyd is een vierjarig innovatieprogramma afgesloten waar we ervaringen hebben opgedaan met onderwijsvernieuwing. Dat is nu opgevolgd door een programma Succesvol Studeren waarin meer gestuurd gaat worden op een studeerbaar curriculum. Hoewel digitalisering daar nog niet echt een thema is, kunnen we daar zeker niet om heen. Zeker niet met de (waarschijnlijke) komst van een nieuwe digitale leeromgeving. Wat ik van ervaringen van de vooroplopers (zoals Saxion, Universiteit Utrecht, TU Delft, Erasmus Universiteit Rotterdam en Hogeschool Utrecht) heb gehoord is dat eigenaarschap in de faculteit moet blijven, maar dat support van buiten gegeven moet. Geld helpt niet. Ondersteuning wel. Vooral het belonen en waarderen van de innovatieve docenten vind ik ook erg belangrijk. Uit ervaring weet ik dat, hoewel je misschien tijd en ruimte krijg voor onderwijsvernieuwingen, het altijd meer tijd en energie kost. Dat vindt bijna niemand erg als het maar gezien en gewaardeerd wordt (door leidinggevende).

Binnenkort verschijnt een SURF-rapport over het faciliteren van online en blended onderwijs en hoe je dat inricht.

Voor het adoptieproces is naast faciliteren, ondersteunen en ontzorgen van docenten, ook het professionaliseren belangrijk. Bij Zuyd wordt momenteel het hele aanbod van docentprofessionalisering door HR in kaart gebracht en wordt een uitvoeringsorganisatie ingericht. Dat is een goede stap. Buttom up is al jarenlang gevraagd om docentprofessionalisering. Er moet nu gestuurd. Ik zag een mooi conceptueel model docentprofessionalisering blended learning waarop je keuzes kunt maken. Immers de ene vorm is niet beter dan de ander. Het hangt van de context af.

Tijdens de onderwijsdagen werd door Vereniging Hogescholen, Vereniging van Universiteiten en SURF een Versnellingsagenda voor onderwijsinnovatie aangeboden aan het ministerie van OCW. Als we willen aansluiten op de arbeidsmarkt, het onderwijs flexibiliseren, slimmer en beter leren met behulp van technologie dan kan Zuyd ook iets met dit document.

Dat we ons niet kunnen veroorloven om in onderwijswereld achterover te leunen terwijl de Internet of Everything oprukt, liet de heerlijke Amerikaanse over-the-top keynotespeaker Robbie K. Melton zien (ik vind haar presentatie met alle filmpjes helaas nog niet op Slideshare). In haar keynote kwam de link met het onderwijs niet echt duidelijk over. Kijk daarvoor maar op haar website APP-a-pedia.

Voor 2 parallelsessies die ik heb gevolgd, verwijs ik graag naar blogs van anderen:

• Edu Robots, presentatie van mijn Rick Vermult (blog Wilfred Rubens)
• Beoordelen als kans binnen flexibel en blended onderwijs, featured sessie door onze Zuyd-lector Dominique Sluijsmans (blog Esther van Popta)

Daarnaast was er nog een interessante keynotes van Timothy McKay over Learning Analytics en een sessie van Arnoud Engelfriet over data-driven leren en de (nieuwe) privacywetgeving. Hierover zullen mijn collega-kenniskringleden nog wel bloggen.

• Terugblik congresmiddag [dag 1]
• Terugblik congresdag [dag 2]
• Mijn tweets heb ik verzameld in een Storify.

Kortom: Goede ondersteuning en duidelijk beleid, herkenning en beloning voor docenten is wat ik meeneem van deze onderwijsdagen. En de kracht van delen natuurlijk!

Dit blog is eerder gepubliceerd op de website van het voormalige lectoraat Technologie-Ondersteund Leren van Zuyd. En is met ongeveer dezelfde inhoud ook gepubliceerd op 2beJAMmed.