Zestor congres: Denken-Delen-Doen

9 oktober 2017

Op 3 oktober 2017 vond het Zestor congres plaats. Het thema was ‘Anders organiseren in het hbo’. Tijdens dit congres werd gedeeld hoe toekomstgericht onderwijs vorm krijgt, wat dat betekent voor de organisatie als geheel en voor de rol van hbo-professional.

Alexandra Jacobs doet in dit blog verslag van haar indrukken over het Zestor congres. Ook Dorien Gerards, voorzitter Docentenberaad en Paul Stallenberg, directeur HR waren namens Zuyd aanwezig.

Keynote

De keynote werd verzorgd door Harmen van Wijnen, de CvB voorzitter van de Christelijke Hogeschool Ede. In opdracht van Vereniging Hogescholen schreef hij samen met CvB-voorzitter van Fontys Nienke Meijer een duo-essay over dienend leiderschap in het hbo. Voor Van Wijnen is het uitgangspunt dat alle professionals werkzaam in het hbo ‘doen wat er gedaan moet worden’.
Het hbo heeft een maatschappelijke opgave wat betekent dat het goede, het schone en het ware moet worden nagestreefd. Dit veronderstelt naast een dienend leider ook een organisatie-inrichting die dienend is. Het gaat met name om het centraal stellen van de student. In de strategische visie #HBO 2025: Wendbaar en Weerbaar wordt ook gesteld dat het hbo dynamisch en flexibel moet zijn. Dienend leiderschap in het hbo is gericht op de student, het werkveld waarvoor we opleiden en op onszelf, de medewerker. Er is dus sprake van een meervoudige dienstbaarheid.
Wijnen bespreekt 3 perspectieven, ontleend aan Castells (2010):

  1. hogescholen als een instituut; d.w.z. dat hogescholen de verantwoordelijkheid hebben om dienend te zijn aan de samenleving
  2. hogescholen als organisaties (met kpi’s en dergelijke)
  3. instellingen zijn ook altijd organische instellingen (intuïtief, informeel).

Wijnen geeft aan dat ervoor gewaakt dient te worden voor ‘categorie-fouten’; perspectief 2 moet altijd dienend zijn voor perspectief 1 en 3.

Intermezzo

In een intermezzo werden korte portretten in de vorm van een filmpje getoond waarin Saxion, Avans en de HAN in beeld kwamen over hoe zij de organisatie wendbaarder proberen te maken. De algemene conclusie is dat als docenten als team aan de slag gaan en tijd en ruimte krijgen om te experimenteren, er vertrouwen wordt gegeven  om zaken anders te organiseren er mooie dingen gebeuren. Zoals het voorbeeld van Avans waarin studenten zelf de volledige verantwoordelijkheid krijgen om met behulp van een routeplanner hun eigen onderwijs te organiseren. Er zijn geen vooraf vastgelegde collegemomenten meer en er zijn geen tentamens meer. Studenten werken aan praktijkopdrachten. Docententeams aan de betreffende opleiding bepalen zelf welke taken elk individu oppakt en uitvoert.

Sessierondes

In het programma bestond uit een breed aanbod van lezingen, workshops, vraaggesprekken, presentaties, debatten, worldcafé’s, masterclasses, enzovoort. 

Ik ging naar de bijeenkomst van Diana Russo met als titel: Kom in beweging… de oude wereld stort in! Dat ging over het aannemen van andere organisatievormen. Russo heeft een artikel geschreven over het verdwijnen van de piramide organisatie. We gaan volgens haar naar meer flexibele en innovatieve organisatievormen toe. Social media kan ingezet worden als hulpmiddel om anders te gaan samenwerken. In haar presentatie tipt ze kort 12 ingrediënten aan die nodig zijn voor een wendbare organisatie. Benadrukt wordt dat de 12 ingrediënten met elkaar samenhangen en altijd nodig zijn om meer flexibele organisatievormen te ontwikkelen. De 12 ingrediënten zijn:

De eerste 4 gaan over wendbaarder werken

Nummer 5 t/m 8 gaan over anders organiseren

Ingrediënt 9 tot en met 12 stellen de mens centraal

Andere organisatievormen houden voor het hbo bijvoorbeeld in dat je niet verbonden blijft aan één organisatie, die van je eigen hogeschool. Je kunt je talenten delen met andere partijen, bijvoorbeeld met behulp van een initiatief als wesharetalent.com.
Een ander initiatief is de global innovation map, waarin de doelstelling is om maatschappelijke problemen gezamenlijk aan te pakken.

Bij anders organiseren wordt ook het belang van het samenstellen en ontwikkelen van een goed team onderschreven. In de presentatie verwijst Diana naar een onderzoek dat Google uitvoerde in 2016. De belangrijkste succesfactoren voor een succesvol team zijn:

  • Social sensitivity
  • Roughly the same speaking time

Debatronde

Het onderwerp van debat was onderwijskwaliteit en personeelsbeleid. Zestor heeft een programma gericht op startende docenten: Missie Vliegende Start. Bij Zuyd vond in april de kick-off plaats van deze landelijke debattour.

50% van de startende docenten is binnen 4 jaar niet meer werkzaam in het hbo. Beginnende docenten krijgen niet genoeg ruimte om zich de organisatie eigen te maken. Het is niet altijd helder wie verantwoordelijk is voor het aannemen van en goed inwerken van goede docenten. Geef docenten meer ruimte in de eerste jaren om zich goed in te kunnen werken.

Ten behoeve van de Missie vliegende start is er een award met een prijs in het leven geroepen. Prijs voor het docententeam gaat naar de HAN, voor de studenten naar de HU.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.