Crossing borders

Waarom zou je eens kijken hoe het er bij andere communities aan toe gaat? Soms wil je wel van de daken schreeuwen hoe goed het gaat in je community, soms ploeter je verder in de verwachting dat alle weerstanden te kunnen overwinnen. Afgelopen weekend heb ik een artikel gelezen over boundary crossing dat ik graag met de lezers wil delen (Akkerman and Bakker 2011).

De auteurs beschrijven vier hoofdredenen om over de grens te kijken: identificatie, coördinatie, reflectie en transformatie. Dat zijn heel abstracte begrippen als je denkt over grenzen. Ze worden concreter als we kijken naar de onderliggende mechanismen. Het artikel is in algemene termen geschreven en noemt voorbeelden uit diverse sectoren van het maatschappelijk leven. De mechanismen uit het artikel zijn toepasbaar voor allerlei manieren van ‘over de grenzen kijken’. Voor deze blog heb ik ze proberen te vertalen naar het belang om de grenzen te blijven opzoeken in communities.

Identificatie zorgt ervoor dat je een beeld krijgt van hoe diverse communities zich ten opzichte van elkaar onderscheiden. Voor identificatie is het van belang om de verschillende omgevingen te herkennen (othering), bijvoorbeeld wat de ene community anders maakt dan de andere. Maar ook om je verschillende rollen en verantwoordelijkheden af te stemmen op wat een omgeving van je verwacht (legitimate coexistence). In een les gebeuren andere dingen dan in een community. Grenzen verkennen helpt om verschillen te zien, nog zonder de noodzaak om de grens over te gaan. Daarmee identificeer je het karakter van de community.

Coördinatie helpt om de effectiviteit en efficiëntie van een community onder de loep te nemen en is daarmee de tweede reden om over de grens te kijken. Wederzijdsheid in de feedback krijg je vooral door naar elkaar te luisteren en met elkaar te praten (communicative connection). Voor de uitwisseling van ervaringen en ideeën heb je ontmoetingen nodig. Omdat communities vaak anders functioneren dan teams of werkgroepen is het nuttig om te zien of je de gang van zaken in andere communities kunt vertalen naar de eigen situatie en omgekeerd (efforts of translation). Daardoor kunnen overeenkomsten zichtbaar worden, maar ook soms onoverbrugbare verschillen. Coördinatie tussen communities helpt om grenzen doorlaatbaar te maken (enhancing boundary permeability), met het doel dat deelnemers zo weinig mogelijk weerstanden ervaren in het werken in communities. Het leren van ervaringen buiten de eigen community zou een normale praktijk kunnen worden (routinization), die helpt om de eigen identiteit van de persoon en van de community te versterken.

Daarmee zijn we aanbeland bij de derde reden om over de grenzen van de community te kijken, namelijk het stimuleert om te reflecteren en daarmee nieuwe perspectieven te ontwikkelen. Het expliciteren van wat er speelt in andere communities, bewust en onbewust, helpt om eigen begrip en kennis ontwikkelen (perspective making) en om je opvattingen over je eigen community in een ander licht te zien (perspective taking).

Last but not least kijken we over de grenzen van andere communities om te transformeren en daarmee in co-creatie nieuwe praktijken aan te gaan in communities. Een belangrijke aanleiding om naar veranderingen te zoeken in een community is de oplossing van een gebrek of probleem is (confrontation); deze oplossing moet vaak van buiten komen. Het kan gaan om uiteenlopende zaken zoals het vinden van voldoende faciliteiten voor de community tot het zoeken naar nieuw elan. Voorbeelden stemmen tot nadenken over de ambitie van de community en manieren om die te realiseren (recognizing a shared problem space). Transformatieprocessen vinden plaats door hybride omgevingen te maken, waarin elementen uit andere communities worden gecombineerd tot een nieuwe werkwijze (hybridization) en deze nieuwe werkwijze ook wordt toegepast in een nieuwe omgeving, c.q. een andere community (cristallization). Daar bovenop beschrijven de auteurs een proces van transformatie waarbij het unieke karakter van de onderlinge samenwerking een rol speelt (mantaining uniqueness of the intersecting practices). Professionele vriendschappen leveren een verbondenheid die stimuleren om zaken van elkaar over te nemen. Soms is het daarvoor nodig om structurele verbindingen te maken tussen communities (continuous joint work at the boundary).

Oef, dat was toch nog een hoop theoretische informatie. Ondertussen denk je misschien dat dit prachtige ambities zijn voor een community, maar sta je met lege handen om daar iets mee te doen. In dat geval verwijs ik graag naar het artikel van Akkerman en Bakker, waarin ook tal van ‘boundary crossing objectives’ worden beschreven. Je zult dan wel moeten bepalen of ze toepasbaar zijn voor jezelf of in je community.
Wie actief is in communites doet dat om er ‘iets’ van op te steken. En we weten allemaal dat hoe meer energie te in de community steekt, hoe meer je ervan leert!

Akkerman, Sanne F, and Arthur Bakker. 2011. Boundary crossing and boundary objects. Review of educational research 81 (2):132-169. doi.org/10.3102/0034654311404435

Eerder gepubliceerd op website van initiatiefgroep Community van Communities 21 juni 2016